Uroczystość wręczenia medalu Marianowi Turskiemu, ocalałemu z Holokaustu, prezydentowi Międzynarodowego Komitetu Oświęcimskiego, odbyła się w piątek w Sali Obrad Urzędu Miasta Krakowa.
"Marian Turski poświęcił swoje życie, by nauczać dialogu i szacunku. Stoi na straży, by Auschwitz nie powróciło. Sprzeciwia się kłamstwom, piętnuje akty dyskryminacji i prześladowania. Reaguje, gdy władza narusza umowy społeczne, grożące innym utratą godności. Marian Turski, można powiedzieć, wrócił z piekła z misją: dba, by następne generacje nigdy tam nie trafiły" – mówił w krakowskim magistracie prezydent Jacek Majchrowski.
Nagroda jest przyznawana przez lokalny miesięcznik "Kraków i Świat". Jego przedstawiciele – Witold Bereś i Krzysztof Burnetko – wskazali w laudacji, że komentując współczesne zło, Marian Turski odwołuje się do mechanizmów ujawnionych podczas Zagłady. "Przekonujesz, że trzeba wciąż z Holocaustu wyciągać wnioski. Powtarzasz, że historia bywa nauczycielką życia. Dodajesz wprawdzie trzeźwo, że jedynie dla nielicznych – ale jednak bywa. To daje nam wszystkim nadzieję" – zaznaczył Burnetko.
Jak przyznał podczas wystąpienia Marian Turski, na pytanie, czy ludzie potrafią wyciągać wnioski z przeszłości, "na ogół odruchowa odpowiedź jest raczej sceptyczna". "Chciałbym dać inny przykład" - powiedział, wymieniając m.in. sprzeciw prezydenta USA wobec agresji Rosji na Ukrainę, ideę Unii Europejskiej oraz pacyfistyczne nastawienie społeczeństwa niemieckiego.
"Po agresji rosyjskiej na Ukrainę narzekaliśmy, i mieliśmy swoje podstawy, na postawę Niemiec. Ale wynikała ona również z tego i przede wszystkim z tego, że w Niemczech dokonała się jakaś zmiana świadomości, że stało się przez wiele dziesięcioleci społeczeństwem pacyfistycznym. Więc w jakimś sensie to, o czym marzyliśmy, to się stało" - mówił. "W tym jest i dla mnie jakaś nadzieja, że jeżeli może się w takim społeczeństwie jak niemieckie w ciągu kilku dekad dokonać zmiana świadomości, to i w Polsce to jest przecież możliwe, a więc jest możliwe coś, o czym my marzymy" - dodał.
"Kraków i Świat" jest kontynuacją miesięcznika społeczno-kulturalnego "Kraków" ukazującego się od listopada 2004 roku. Nagroda "Za mądrość obywatelską" została ustanowiona w 2006 r. Wyróżnienie ma charakter honorowy, a jego materialnym wyrazem jest medal "Za mądrość obywatelską", zaprojektowany przez artystę plastyka Janusza Trzebiatowskiego. Medalem nagradzane są wybitne osobistości z całego kraju: twórcy, społecznicy, dyplomaci, politycy – ludzie, którzy są autorytetami i kształtują wzorce postępowania dla przyszłych pokoleń. Odznaczenie jest symbolem nowoczesnego patriotyzmu.