Radio Kraków
  • A
  • A
  • A

Skarby z Montrealu

  • Kultura
  • date_range Środa, 2014.07.30 13:10 ( Edytowany Poniedziałek, 2021.05.31 00:28 )
Kilkadziesiat godzin nagrań, kilka tysięcy kopii dokumentów, dziesiątki pamiętników, dzienników, zdjęć - to plon kanadyjskiej misji naukowej Centrum Dokumentacji Zsyłek, Wypędzeń i Przesiedleń Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie.

mat.prasowe Centrum Dokumentacji UP

Posłuchaj mówi Hubert Chudzio dyrektor Centum Dokumentacji UP w Krakowie
Skarby z Montrealu (mat.prasowe Centrum Dokumentacji UP w Krakowie)

Misja naukowa Centrum Dokumentacji UP w Krakowie dotyczyła dokumentacji losów Polaków wywiezionych w głąb Związku Radzieckiego w czasie II wojny światowej, a którym udało się opuścić "nieludzką ziemię" w wyniku układu Sikorski-Majski z 1941 roku.

- Te skarby, które przywieźliśmy to przede wszystkim 25 godzin nagrań relacji świadków tamtych wydarzeń - mówi dr Hubert Chudzio, dyrektor Centrum Dokumentacji.

Wśród przywiezionych relacji znalazły się m.in. wspomnienia krakowianki, pani Joanny Korwin-Łopuszańskiej, która przed wojną pracowała w Bibliotece Czartoryskich. 1 września 1939 roku wraz z innym pracownikami pakowała zbiory Muzeum Etnograficznego, aby ratować je przed niemieckim okupantem. Gdy znalazła się na Kresach II RP Sowieci wywieźli ją na Syberię. Po układzie Sikorski–Majski z 1941 roku, zwolniona z zesłania, pracowała w polskich delegaturach wojskowych.

Oprócz wywiadów szczególnym sukcesem misji do Montrealu - jak podkreślają jej uczestnicy było dotarcie do archiwów domowych polskich emigrantów, które zawierają bezcenne dokumenty, dzienniki, pamiętniki, listy. Część oryginałów, a także tysiące kopii zostały przywiezione do Polski. Na szczególną uwagę zasługują zbiory:

- kilkudziesięciu fotografii z wodowania w Holandii okrętu podwodnego „ORP Sęp”, bliźniaka słynnego „ORP Orzeł” (archiwum ambasadora Wacława Babińskiego, jego żona była matką chrzestną jednostki),
- Nieznane fotografie z 1 września 1939 roku,
- Przedwojenne fotografie ze szkoły lotniczej w Dęblinie,
- Album ze zdjęciami podarowany przez polską młodzież szkolną w Palestynie 17 listopada 1943 roku naczelnemu wodzowi gen. Kazimierzowi Sosnkowskiemu (w tym część nieznanych fotografii gen. Sikorskiego, gen. Andersa i innych).

- To jest olbrzymi dokument archiwalny, który można wykorzystać w wielu publikacjach naukowych - podkreśla dr Hubert Chudzio.

Kanadyjska misja naukowa Uniwersytetu Pedagogicznego odbyła się w ramach IV Kongresu Polskich Towarzystw Naukowych na Obczyźnie Polskiej Akademii Umiejętności , poświęconego losom Polaków zesłanych na Syberię w XIX i XX w. Finał Kongresu z udziałem naukowców z Polski i zagranicy, i ponad 300 "sybiraków" z całego świata odbędzie się w Polskiej Akademii Umiejętności w Krakowie od 4 do 7 września br.


jdruzynska/mat.pras

Wyślij opinię na temat artykułu

Najnowsze

Skontaktuj się z Radiem Kraków - czekamy na opinie naszych Słuchaczy

Pod każdym materiałem na naszej stronie dostępny jest przycisk, dzięki któremu możecie Państwo wysyłać maile z opiniami. Wszystkie będą skrupulatnie czytane i nie pozostaną bez reakcji.

Opinie można wysyłać też bezpośrednio na adres [email protected]

Zapraszamy również do kontaktu z nami poprzez SMS - 4080, telefonicznie (12 200 33 33 – antena,12 630 60 00 – recepcja), a także na nasz profil na  Facebooku  oraz  Twitterze

Kontakt

Sekretariat Zarządu

12 630 61 01

Wyślij wiadomość

Dodaj pliki

Wyślij opinię