Przykłady sytuacji, w których obywatel, mieszkaniec gminy, powiatu może zaskarżyć uchwałę rady gminy albo rady powiatu
To na przykład miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, uchwała o utworzeniu parku kulturowego, Strefy Czystego Powietrza, uchwały antysmogowe.
My jako mieszkańcy nagle odczuwamy albo widzimy, że w naszej gminie dzieje się coś, co nam się nie podoba, ale czy to już wystarczy żeby aż zaskarżyć taką uchwałę gminy?
Nie zawsze. Musimy się znajdować w tej sytuacji, w którą ten akt wchodzi, czyli ja jestem na przykład właścicielem nieruchomości i na tę nieruchomość będzie oddziaływał jakiś zakaz lub nakaz wprowadzony aktem prawa miejscowego, uchwałą na przykład rady gminy. Musi być bezpośredni związek pomiędzy moją sytuacją a treścią uchwały.
Można usłyszeć, też taką opinię, że przecież te uchwały, plany zagospodarowania były wcześniej konsultowane, były wystawiane do publicznej wiadomości. Dlaczego ci mieszkańcy nie protestowali wcześniej? Dlaczego wcześniej się tym nie interesowali, tylko jak jest po fakcie?
Bardzo często okazuje się, że w szczegółach ta uchwała przykładowo mówi za dużo, czyli więcej niż był upoważniony organ, żeby to uchwalić. Na przykład źle są wyznaczone granice zakazu lub nakazu, czyli okazuje się, że jak zestawimy treść uchwały z treścią ustawy, to ona jest za szeroka. To są już typowe argumenty natury prawne. Może się okazać, że ta uchwała pomimo pozytywnych konsultacji jest dyskryminująca. Konsultacje nie mają stricte prawniczego charakteru.