- A
- A
- A
Miniprzewodnik po Tarnowie
Perła renesansu, miasto wielu kultur i w końcu Polski Biegun Ciepła. I te wszystkie określenia opisują jedno miasto, które można odkrywać wielokrotnie! Pełne wspaniałych zabytków i nieoczywistych ścieżek. Do tych określeń należałoby też dodać, że jest to miasto polskiego Edisona – Jana Szczepanika... oraz miasto najkrótszego tramwaju – bo biegnąca z dworca do centrum linia tramwajowa miała zaledwie 2 i pół kilometra. I takich ciekawostek można by wymieniać jeszcze wiele. Zabieramy Państwa do Tarnowa - Teresa Gut i Magdalena Zbylut-Wiśniewska oraz ich goście.Jednym z najbardziej znanych zabytków Tarnowa jest piękny, renesansowy ratusz! Obecnie znajduje się tam siedziba Muzeum Okręgowego. Ale my zapraszamy Państwa, aby przyjrzeć się jego 30-metrowej wieży.
To w niej ukryty jest mechanizm najstarszego w Polsce ręcznie nakręcanego zegara ratuszowego. Instalacja jest ogromna! I wymaga wiele pracy. Pan Klaudiusz dba o mechanizm i codziennie nakręca zegar ręcznie.
Obecnie, ze względu na pandemię koronawirusa, ta część ratusza jest zamknięta dla zwiedzających. Nam jednak udało się tam wejść, a oprowadziła nas Kinga Smółka z Muzeum Okręgowego w Tarnowie.
Od centrum Tarnowa to tylko 4 kilometry, ale można powiedzieć, że to zupełnie inny świat. Zapraszamy Państwa teraz do Mościc - jednej z dzielnic Tarnowa, ale wyjątkowej bardziej od pozostałych.
Mościce są bowiem nazywane coraz częściej "tarnowską Nową Hutą". Ile w tym prawdy? Odpowiedzi szukałyśmy w ramach spaceru z Barbarą Bułdys z Muzeum Okręgowego w Tarnowie i Kasią Nalezińską, mościczanką.
Nasze mobilne studio stanęło przed siedzibą Biura Wystaw Artystycznych w Tarnowie. Zabraliśmy Was do środka na wystawę tarnowskich artystów - VII Salon BWA Tarnów.
W wielości technik i tematów, jedna praca budzi szczególne zainteresowanie. Szklana instalacja Marty Wojciechowskiej. Artystka zawiesiła na żyłkach setki abstrakcyjnych form. Efekt? Doskonały! Proszę posłuchać...
„Zmartwienia lepiej przełknąć z zupą” - mówi stare żydowskie przysłowie. A to oznacza, że ta kuchnia po prostu musi uszczęśliwiać. Dlatego zabraliśmy Was w kulinarną podróż do przedwojennego Tarnowa i Galicji.
Wtedy w Tarnów był miastem wielu kultur, co nie pozostawało bez znaczenia w serwowanych potrawach. Obecnie podtrzymywaniem żydowskich tradycji kulinarnych zajmuje się restauracja Stara Łaźnia. Jej właściciel Krzysztof Chuderski oraz szefowa kuchni Katarzyna Sikora, zdradzili nam przepisy, które sami odnaleźli w starych książkach kucharskich.
Tarnów to mekka polskiej wspinaczki sportowej. To stąd pochodzi między innymi Edyta Ropek – trzykrotna zdobywczyni Pucharu Świata, wicemistrzyni świata i mistrzyni Europy. To tutaj trenuje mistrz świata i europy, Marcin Dzieński.
A my byłyśmy ciekawe, jak wyglądają treningi zawodników. Pojechałyśmy do Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej, gdzie znajduje się jedna z kilku w mieście profesjonalnych ścianek wspinaczkowych i podglądałyśmy jak na ściankach radzą sobie wschodzące gwiazdy tego sportu – siostry Aleksandra i Natalia Kałuckie.
Ul. Żydowska
Najstarszą część dzielnicy zamieszkałej niegdyś przez Żydów tworzą ulice Żydowska i Wekslarska. Zachowane tam kamienice, pochodzące z XVII i XVIII wieku, prezentują najbardziej charakterystyczny dla Żydów zwarty charakter zabudowy, z wąskimi przesmykami pomiędzy kamienicami, wąskimi sieniami oraz maluteńkimi podwórkami. Charakterystyczne są także, niespotykane w zachodniej części Starego Miasta, wąskie ściany frontowe. We framugach drzwi wejściowych można odnaleźć ślady po mezuzie, czyli zwoju pergaminu zawierającego fragmenty Tory. W niektórych domach zachowały się żelazne okiennice dawnych żydowskich sklepów.
Międzynarodowy Tabor Pamięci Romów na Rynku w Tarnowie
Międzynarodowy Tabor Pamięci Romów to ważne wydarzenie integrujące Cyganów, podobnie jak festiwale w Gorzowie Wielkopolskim i Ciechocinku, czy pielgrzymki do Częstochowy i Limanowej.
Tabor odwiedza miejsca związane z romską martyrologią: Żabno, Bielcza, Borzęcin oraz Szczurowa to upamiętnione miejsca kaźni z czasów II wojny światowej.
Będąc w Tarnowie, zobaczcie też koniecznie:
Cmentarz żydowski
Tarnowska nekropolia należy do największych, najstarszych i najlepiej zachowanych na terenie południowej Polski. Zajmuje powierzchnię 3,20 ha, znajduje się na nim około sześć tysięcy nagrobków. Najstarsze pochodzą z XVII wieku. Na niektórych zachowały się ślady polichromii, większość posiada bogatą symbolikę i ornamentykę. Nagrobki zdobią inskrypcje w językach: hebrajskim, jidysz, niemieckim i polskim. Cmentarz został założony w XVI wieku (pierwsza wzmianka źródłowa pochodzi z 1581 roku) na terenie ówczesnego miejskiego folwarku Pogwizdów.
Dewastowany przez Niemców podczas okupacji, był miejscem masowych egzekucji Żydów z tarnowskiego getta od czerwca 1942 do września 1943 roku. Po wojnie, w 1946 roku, żydowski rzeźbiarz Dawid Becker, ustawił na miejscu masowej mogiły pomordowanych pomnik, złamaną kolumnę, pochodzącą z ruin Synagogi Nowej (Jubileuszowej) w Tarnowie. Wyryty na niej w języku hebrajskim cytat A słońce świeciło i nie wstydziło się… jest wyjęty z poematu Nahmana Bialika, stworzonego po pogromie Żydów w Kiszyniowie na Ukrainie, w 1903 roku.
Od 1989 roku cmentarz otoczony jest opieką miasta oraz Komitetu Opieki Nad Zabytkami Kultury Żydowskiej w Tarnowie. Został wpisany na krajową listę zabytków. Odbudowano i uzupełniono ogrodzenie, usunięto dziko rosnące zarośla, ustawiane są przewrócone nagrobki. Na cmentarzu zachowały się nagrobki rabinów, sędziów, artystów, działaczy syjonistycznych oraz kwatera Żydów, żołnierzy armii austro – węgierskiej, zmarłych w pobliskim szpitalu podczas I wojny światowej.
Kuta z żelaza, przedwojenna brama cmentarza znajduje się obecnie w Holocaust Memorial Museum w Waszyngtonie, podarowana przez prezydenta RP Lecha Wałęsę, podczas jego wizyty w USA w 1991 roku. Jest to drugi co do wielkości obiekt w tym muzeum. Cmentarz żydowski w Tarnowie jest czynnym cmentarzem, zarządzanym przez Gminę Wyznaniową Żydowską w Krakowie.
Dzięki staraniom Komitetu Opieki nad Zabytkami Kultury Żydowskiej w Tarnowie i realizowanemu przezeń w latach 2017-2019 projektowi wykonano prace konserwatorskie przy wybranych nagrobkach. Cmentarz doczekał się monografii pod tytułem „Cmentarz żydowski w Tarnowie” autorstwa Leszka Hońdo oraz aplikacji mobilnej.
Birma
Jedyna pozostałość po Starej Synagodze. Otoczenie Bimy, pobliski pl. Rybny oraz mury miejskie zostały w 2011 r. gruntownie wyremontowane i stanowią kolejną wizytówkę Tarnowa. Od lat pod Bimą organizowane są koncerty w ramach obchodów Dni Pamięci Żydów Galicyjskich.
Kolorowe wozy cygańskie na dziedzińcu Muzeum Etnograficznego w Tarnowie
W dawnym zajeździe podmiejskim przy ul. Krakowskiej 10 mieści się najsłynniejsze polskie Muzeum Etnograficzne, znane z pierwszej w Europie stałej wystawy poświęconej historii i kulturze Romów. Na dziedzińcu muzeum można wziąć udział w cygańskim ognisku, podziwiać tańce Cyganek ubranych w barwne stroje (na życzenie), jak również zobaczyć prawdziwe cygańskie wozy. Każdego roku w lipcu wyrusza stąd „Tabor Pamięci”, który ściąga do Tarnowa nie tylko Romów, ale i turystów z całego świata. Podczas kilkudniowej wędrówki po Ziemi Tarnowskiej zaznać można koczowniczego życia Cyganów.
Turystyka winiarska „EnoTarnowskie” jest nowym magnesem przyciągającym do regionu tarnowskiego jako krainy rozwijającego się winiarstwa i dobrych win. Tarnowskie winnice (około 40) stanowią doskonałą bazę do rozwoju enoturystyki w tym regionie. A region ten ze względu na swój lokalny klimat posiada świetne warunki do zakładania winnic. „EnoTarnowskie” otrzymało tytuł Polskiej Organizacji Turystycznej „Najlepszy produkt turystyczny 2019 roku” jako jeden z 10 w całej Polsce!
Parterami Tarnowskiej Organizacji Turystycznej w projekcie „EnoTarnowskie”, oprócz lokalnych winiarzy, są gminy i miasta: Tarnów, Pleśna, Ciężkowice i Tuchów.
Partnerzy
Najnowsze
-
09:47
Kings of Leon - Can we please have fun
-
09:36
Złodziejka futra w rękach andrychowskich policjantów
-
09:27
W Oświęcimiu płonęły opony na terenie zakładu wulkanizacyjnego. Prawdopodobnie było to podpalenie
-
09:00
Festiwal Nauki i Sztuki w Krakowie - będą warsztaty, wykłady i zwiedzanie miejsc na co dzień niedostępnych
-
08:15
Rafał Komarewicz: Nie można zniszczyć rolnictwa europejskiego, żeby potem sprowadzać produkty spoza UE
-
08:15
Rafał Komarewicz: Nie można zniszczyć rolnictwa europejskiego, żeby potem sprowadzać produkty spoza UE
-
07:58
Na maturze język angielski na poziomie rozszerzonym i filozofia
-
07:33
ZAZ w Łysej Górze ciągle się rozwija. Pracuje tam już 35 osób niepełnosprawnych
-
07:17
W firmie Canpack w Brzesku trwa referendum strajkowe. Pracownicy chcą podwyżek
-
06:53
Tegoroczne lato może być ekstremalnie ciepłe. W czerwcu nawet 36 st. C
-
20:46
Uwaga kierowcy - utrudnienia na obwodnicy Krakowa. Między węzłami Kraków Skawina a Kraków Południe w stronę Tarnowa… https://t.co/aWCDRAdztU
-
18:19
Kraków: prokuratura złożyła apelację od wyroku dla aktora Jerzego S. https://t.co/4IBqL4fLxF
-
15:39
#PomysłNaMajówkę w Bobowej. Choć Żydzi nie powrócili do miasteczka na stałe po II wojnie światowej, to jednak samo… https://t.co/KDQZOGN34I
-
13:55
RT @Kamil_Wszolek: Jak przygotować dziecko do życia w sieci? O tym porozmawiam dziś z Magdaleną Bigaj autorką książki "Wychowanie przy ekr…
-
12:33
W maju w Pobiedniku Wielkim startuje 60. Lot Południowo-Zachodniej Polski im. Franciszka Żwirki https://t.co/p8YpCu8qgJ
-
11:03
Utrudnienia na drodze wojewódzkiej 783. W Makowie w powiecie miechowskim doszło do zderzenia trzech samochodów: cię… https://t.co/vHPqQzgNvM
-
10:11
#RozmowaRadiaKraków @Lukasz_Kmita: Rozważam wydanie rozporządzenia ws. zakazu przebywania na terenach zagrożonych z… https://t.co/IK9DHSKekF
-
09:44
Pojawiło się nowe zapadlisko na os. Gaj w Trzebini https://t.co/S6agoI2Hw1
-
09:21
Utrudnienia na drodze wojewódzkiej 955. W Sułkowicach w powiecie myślenickim doszło do zderzenia dwóch samochodów o… https://t.co/2WKuvfJcrm
-
08:54
Piękna pogoda przyciągnęła w weekend turystów w Tatry. Ratownicy mieli ręce pełne roboty https://t.co/FkW6kCjZeH