"Pejzaże regionalne" Audycja z dn. 23.06.2024 r.

ZAGADKA HISTORYCZNA (23.06.)

Co kraj, to inna data, ale" DZIEŃ OJCA" w Polsce, obchodzony jest od 1965 r. 23 czerwca.

Datę ponoć wymyślił, urodzony w KRAKOWIE, poeta i fraszkopisarz JAN SZTAUDYNGER (1904 - 1970), który pytany o poparcie pomysłu miał powiedzieć: "Proponuję 23 czerwca. Jest to najkrótsza noc w roku, ojciec ma labę, więc największe święto.

23.06 1965 r. łódzki "EXSPRESS ILUSTROWANY" ogłosił obchody Dnia Ojca, co roku przypominając o tym święcie.

Ale po raz pierwszy, jako święto lokalne, Dzień Ojca obchodzony był 19 czerwca 1910 r.

W którym kraju?

Proszę podać jego nazwę.

ADRES INTERNETOWY: [email protected]

                                              do godz. 7.30 dnia 23.06. 2024 r.

UPOMINKI:

książka "WYWIAD O NICZYM" z kompozytorem Zygmuntem Krauze rozmawia Michał Mendyk

tom poezji Kazimiery Janczy „WIATR OD ŁOSOSINY"

3 zestawy publikacji o Olkuszu i ziemi olkuskiej

("OLKUSZ NA STAREJ POCZTÓWCE", "LEGENDY SREBRNEGO GRODU", "OLKUSZ SREBRNE MIASTO", "BAZYLIKA OLKUSKA ŚW. ANDRZEJA APOSTOŁA" oraz " GÓRNICZE TRADYCJA SREBRNEGO MIASTA")

Historia lecznictwa w GORLICACH sięga roku 1512, ale o szpitalach we współczesnym rozumieniu można mówić dopiero od wieku XIX.

W sierpniu w Gorlicach zaplanowano obchody 125. lecia tamtejszego szpitala.

Został oddany do użytku w roku 1899.

Poprzedni, mały szpital na 20 łóżek, spłonął w roku 1874 r. i od tego czasu pacjenci wożeni byli to oddalonego o 30 km JASŁA.

Kto był fundatorem nowego szpitala, nota bene dziś nazywanego już starym?

Kto patronował ponad 10 letniej budowie? - o tym KATARZYNA LIANA, kustosz Muzeum Regionalnego PTTK w Gorlicach.

Posłuchaj!

Ukazał się kolejny, już czwarty, tom "PARTYZANCKICH WSPOMNIEŃ".

To kontynuacja serii wydawniczej zapoczątkowanej w 1999 r. która ukazuje się dzięki olkuskiemu Kołu Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej oraz olkuskiemu Oddziałowi PTTK.

Współredaktorem IV tomu, obok Konrada Kuliga, jest historyk MATEUSZ RADOMSKI - wiceprezes olkuskiego Koła.

Czyje życiorysy, czyje wspomnienie zostały utrwalone w tej publikacji?

Posłuchaj!

STEFAN CZARNOCKI (1878 - 1947) był geologiem oraz inżynierem górniczym.

Specjalizował się w geologii złóż węgla kamiennego i ropy naftowej.

Urodził się na Litwie i do 7 roku życia przebywał w KURSZANACH, gdzie jego ojciec był lekarzem.

Ostatnie lata swego życia spędził w KRAKOWIE.

W 1938 r. został profesorem zwyczajnym Akademii Górniczej.

W listopadzie 1939 r. aresztowany przez Niemców w ramach "Sonderaktion Krakau", w lutym 1940 r. powrócił z obozu koncentracyjnego w Sachsenhausen do Krakowa i uchylił się od współpracy z okupantem.

Po zakończeniu wojny został Dziekanem Wydziału Geologiczno-Mierniczego Akademii Górniczej.

Jego naukowy dorobek przypomina prof. STEFAN WITOLD ALEXANDROWICZ.

Posłuchaj!

Noc Świętojańska, to noc z 23/24 czerwca, od dawna związana ze zwyczajem puszczania wianków na wodzie.

Tegoroczne "Wianki "- impreza o dużym rozmachu w Krakowie, będą niezwykle różnorodne i potrwają aż dwa dni.

W sobotę, 22 czerwca miastem zawładną muzyka i tradycja nocy Kupały, a w niedzielę, 23 czerwca krakowianie i przyjezdni spędzą czas z najbliższymi, aktywnie lub leniwie, w zależności od nastroju.

Główną bohaterką będzie Wisła.

Ale dawniej w Krakowie wianki puszczano także na Rudawie.

Ba, już w połowie XIX w. zastanawiano się czy jest to zwyczaj starodawny czy przeniesiony z Warszawy, za czym opowiadał się historyk, dziejopis Krakowa AMBROŻY GRABOWSKI (1782- 1868).

Opis "wianków" w XIX w. prasie krakowskiej analizuje znawca historii Krakowa MICHAŁ KOZIOŁ.

Przypomina też o wyjątkowym czerwcu 1905 r. pod Wawelem, kiedy to puszczanie wianków nabrało patriotycznego, antyrosyjskiego i projapońskiego wydźwięku!

Posłuchaj!

Mieszkaniec Krakowa BOGUSŁAW KNAPIK jest słuchaczem Radia Kraków od bardzo, bardzo dawna.

Miłością do radia, a Radia Kraków w szczególności, zaraził go dziadek FRANCISZEK GÓRKA urodzony w 1895 r. w BIECZU (zm. 1985 JASŁO)

Pamięta, że w młodości słuchał na falach średnich felietony karykaturzysty, rysownika i radiowca ANTONIEGO WASILEWSKIEGO (1905 -1975) emitowane przez Polskie Radio Kraków.

Dziadek, który w latach trzydziestych zamieszkał w ŻÓŁKOWIE koło Jasła naprawiał sąsiadom radioodbiorniki.

Sprezentował także wnukowi, gdy ten wyjechał na studia w Krakowie, czechosłowacki radioodbiornik "TESLA".

Posłuchaj!

"RYTMY I SZEPTY, DWUGŁOS NIEZALEŻNY" - to nowe wydawnictwo, nowy album z wierszami KRYSTYNY OLCHAWY i rysunkami WINCENTEGO KUĆMY.

Krystyna Olchawa, długoletnia dyrektor Biura Wystaw Artystycznych "U Jaksy" w MIECHOWIE, jest malarką i poetką, a prof. ASP w Krakowie rzeźbiarz Wincenty Kućma autorem między innymi pomnika MACIEJA MIECHOWITY.

O tym jak powstawał ten album i co zawiera - opowiadają: Krystyna Olchawa oraz Zofia Weiss Nowina - Konopka historyk i krytyk sztuki, autorka eseju zamieszczonego w tym albumie.

Wydawnictwo zrealizowano dzięki wsparciu finansowemu z Programu "Mecenat Malopolski" 2024.

Posłuchaj!

W niedzielę 23 czerwca 2024 roku, o godzinie 16.00 w podziemiach plebanii KAMIENIOŁOM im. JANA PAWŁA  II przy kościele św. Józefa w Krakowie -  Podgórzu odbędzie się spotkanie z autorami albumu "RYTMY  I  SZEPTY".

STARY ZAMEK w ŻYWCU - to zabytkowy budynek znajdujący się w historycznym centrum miasta, wzniesiony ok. XV wieku, od roku 2005 jest siedzibą  Muzeum Miejskiego w Żywcu.

Około 1569 r. JAN SPYTEK KOMOROWSKI rozpoczął kolejną rozbudowę zamku.  Wytyczono wtedy m.in. arkadowy renesansowy dziedziniec.
Forma tak zwanego trzeciego zamku Komorowskich powstawała najpewniej w inspiracji rozwiązaniami Zamku Wawelskiego.

W ramach wystaw stałych w Muzeum Miejskim oglądać można m.in. ekspozycję etnograficzną, a w niej strój żywiecki, który nie jest strojem góralskim ani regionalnym – jest noszony wyłącznie przez mieszczan i jest związany tylko z jednym miejscem – z Żywcem.

Do dziś Żywczanie z dumą noszą swoje stroje podczas obchodów świąt kościelnych i państwowych - informuje DOROTA FIRLEJ - kustosz Muzeum, prezes Stowarzyszenia "Asysta Żywiecka", którego celem jest pielęgnowanie kultury i tradycji mieszczan żywieckich.

Posłuchaj!