Czym jest stres prenatalny?
Stres prenatalny jest dostrzegany od bardzo dawna. W różnych kulturach na świecie jest mnóstwo powiedzeń dotyczących konsekwencji tego, co dzieje się z kobietą w trakcie ciąży i jak wpływa to na rozwój dziecka. Przysłowia odzwierciedlają mniej więcej, o czym tutaj mowa, czyli o takim negatywnym stanie, którego doświadcza kobieta w ciąży. Pytanie o stres prenatalny jest pytaniem o stres w ogóle. Psychologowie nie są do końca zgodni co do tego, w jaki sposób należałoby to badać czy definiować. Stres mierzymy jako doświadczanie pewnych zdarzeń, które mają charakter negatywny. To, co doświadczamy jako sytuację stresową, może być konsekwencją naszych pewnych uwarunkowań osobowościowych, tego, w jaki sposób postrzegamy świat, innych ludzi, w jaki sposób wchodzimy w relacje z innymi. Stres prenatalny jest szczególnie ważny, ponieważ wpływa nie tylko na jedną osobę, ale dwie. Każde doświadczenie stresowe uruchamia w organizmie matki pewną kaskadę hormonalną, która może mieć znaczenie dla rozwijającego się płodu.
Na którym etapie trymestru stres prenatalny ma największe znaczenie?
Dotychczasowe badania wskazują, że największe znaczenie poziom stresu ma w pierwszym i w trzecim trymestrze ciąży. Głównie ze względu na to, w jaki sposób wpływa na kształtujący się układ nerwowy nowego organizmu.
Zakładacie, że temperament dziecka jest zależny od tego, w jakich warunkach matka przechodziła pierwsze tygodnie ciąży?
To, co dzieje się z kobietą w czasie ciąży, przekłada się na funkcjonowanie dziecka w przyszłości. Im większego poziomu stresu doświadczyła kobieta w czasie ciąży, tym bardziej negatywne w sensie emocjonalnym dziecko będzie miało cechy, czyli będzie miało zwiększoną podatność reagowanie na negatywne emocje – np. będzie bardziej płaczliwe. Badania pokazują, że stres prenatalny jest uważany jako jeden z czynników ryzyka związanych z funkcjonowaniem dziecka w przyszłości.
(cała rozmowa do posłuchania)